Wij helpen u graag op weg. Bel 074 - 376 40 44
Door een heftruckongeval verloor Lars van Rode zijn linkerbeen. Sindsdien trekt de Vlaming langs bedrijven en instellingen om zijn verhaal over veiligheid te vertellen. In een serie artikelen voor BLOM opleidingen deelt hij zijn inzichten. In deze derde en laatste aflevering hamert hij op het belang van goede communicatie. “Een gebrek aan communicatie is een symptoom van een slechte onderlinge relatie.”
Incidenten, bijna-ongevallen of ‘near-misses’: het zijn allemaal termen die worden gebruikt voor riskante situaties op de werkvloer die vaak nog net goed aflopen. Bedrijven registreren ze graag om ervan te leren en de veiligheid te verbeteren, maar lukt dat ook? “Deze termen zijn allemaal voorbeelden van negatief taalgebruik. Ze geven medewerkers het idee dat ze iets fout hebben gedaan. En niemand geeft zijn fouten graag toe of meldt die van collega’s”, vertelt Van Rode.
Zelf hanteert Van Rode graag de term veiligheidskansen. “Dat lijkt een kleine nuance, maar kan in de praktijk een groot verschil maken. De term kans geeft aan dat er ruimte is voor verbetering. Dat klinkt een stuk positiever. Gebruik daarom geen incidentformulieren waarop medewerkers moeten invullen wat er fout is gegaan, maar introduceer een veiligheidskansenkaart waarop ze kunnen aangeven wat er beter kan.”
Tijdens zijn opleiding in verandermanagement heeft Van Rode geleerd hoe belangrijk positieve communicatie is. Veel bedrijven starten veranderprocessen met een negatieve insteek, wat al snel op weerstand van de betrokken medewerkers stuit. “Die insteek benadrukt wat mensen niet goed doen. Zelf leg ik liever de nadruk op de kracht en de passie van mensen. Wie daarop inzet, vindt gemotiveerde mensen tegenover zich. Veranderprocessen op basis van successen en aanwezige sterktes verlopen beter.”
Hoe groot het belang van goede communicatie is, werd nog eens bevestigd tijdens zijn studie communicatie- en relatiewetenschappen. “Als er foute communicatie of zelfs helemaal geen communicatie is, is dat een signaal dat de onderliggende relatie niet goed is. Organisaties zullen eerst sterke relaties met hun medewerkers moeten opbouwen voordat ze goed kunnen communiceren over een onderwerp als veiligheid. Als er sprake is van onbegrip of afstand tussen medewerkers, kan van effectieve communicatie geen sprake zijn.”
Hoe bouw je goede relaties met medewerkers op? “Simpel, door de relatie aan te gaan en een gesprek aan te knopen. Stel een positieve vraag en bedank de ander na afloop voor het gesprek”, vertelt Van Rode. “Dat is ook van belang als je medewerkers coacht. Het adresseren van gewenst gedrag is een stuk gemakkelijker als je een relatie met die medewerker hebt opgebouwd, want dat zorgt voor draagvlak. Anders schiet die medewerker direct in de verdediging als je hem aanspreekt op zijn veiligheidsgedrag.”
Juist bij jonge medewerkers is het opbouwen van relaties en het creëren van draagvlak belangrijk, stelt Van Rode. “De nieuwe generatie is tijdens de opleiding gestimuleerd om de dialoog aan te gaan. Die moet je meer dan vorige generaties uitleggen waarom ze iets moeten doen. Dat kost tijd, maar die tijd krijg je terug in de vorm van meer draagvlak voor positieve veranderingen. En betere ideeën over de verbetering van de veiligheid.”
Tot slot adviseert Van Rode om aan te sluiten op de belevingswereld van de nieuwe generatie medewerkers. Accepteer dat jonge medewerkers veel op hun smartphone zitten en liever appen dan bellen. “Je kunt arrogant zijn en denken dat te kunnen veranderen, maar dat gaat niet lukken. Probeer dan ook geen meldingssysteem te maken waarbij medewerkers alleen mondeling een incident kunnen melden, want dat gaat niet werken.”
Dan is het beter om een smartphone-app of - nog laagdrempeliger - een Whatsapp-groep aan te maken, adviseert Van Rode. “Vraag of ze daarin willen aangeven tegen welke problemen ze aanlopen en hoe ze die willen oplossen. Dat biedt meteen de mogelijkheid om een foto mee te sturen. Wie een goed meldingssysteem wil opzetten, moet de drempel voor een melding zo laag mogelijk maken. En niet vergeten om de medewerkers te betrekken bij het ontwerpen van het meldingssysteem en regelmatig verbetervragen daarover aan hen stellen.”
Meer weten over de inzichten van Lars van Rode? Lees de andere blogs: "Investeer in mentaal welzijn" en Cijfers geven vals gevoel veiligheid" of kijk op de website van Lars www.safetyawareness.be.
Marcel te Lindert is een ervaren schrijver en voormalig hoofdredacteur met meer dan zeventien jaar ervaring in de logistiek. Hij was hoofdredacteur bij de vakbladen Logistiek en Transport+Opslag, waar hij belangrijke ontwikkelingen in de sector volgde. Zijn diepgaande kennis en grote netwerk maken hem een belangrijke stem in de logistieke wereld.
