Sinds 1 juli hanteert de overheid een strikte norm aan de uitstoot van roetdeeltjes door dieselmotoren. Voor Inspectie SZW is dat aanleiding om het inspectiebeleid met betrekking tot dieselheftrucks aan te passen. Een bedrijf dat wordt betrapt op het gebruik van dieselheftrucks in het magazijn of in de productieruimte, krijgt zes maanden de tijd om die te vervangen.
“Weg met de elektrische heftrucks die op het buitenterrein rijden en terug naar LPG- of dieselheftrucks.” Dat was het antwoord van een heftruckchauffeur op de vraag wat hij het liefst bij zijn bedrijf zou willen veranderen. De heftruckchauffeur was één van de ruim duizend deelnemers aan het Nationaal Onderzoek Heftruckchauffeurs, waarvan BLOM de resultaten binnenkort bekend maakt. Deze heftruckchauffeur is niet de enige. Veel collega’s die gewend zijn aan een dieseltruck, kunnen maar moeilijk wennen aan een elektrische variant.
Dieselheftrucks hebben echter één groot probleem: de uitlaatgassen zijn schadelijk voor de gezondheid. Wie de roetdeeltjes inademt, loopt een verhoogd risico op ontstekingsreacties in de longen, toename van astmatische klachten en verschillende soorten kanker, met name long- en blaaskanker. Dat geldt bij gebruik van dieselheftrucks in binnenruimtes, maar ook voor mensen die in de buitenlucht aan dieselemissies worden blootgesteld. Ook overschakelen op nieuwe vormen van dieselbrandstoffen zoals biodiesel heeft geen effect. De uitlaatgassen blijven schadelijk.
Maximum aantal roetdeeltjes
Vanwege de schade voor de gezondheid heeft de overheid nu voor het eerst een wettelijke grenswaarde aan de dieselemissies gesteld. Sinds 1 juli 2020 mag het aantal roetdeeltjes niet groter zijn dan 10 microgram (0,01 milligram) per kubieke meter. De gezondheidsraad had een strengere norm geadviseerd, maar die heeft de overheid niet overgenomen omdat in veel sectoren een lagere grenswaarde niet haalbaar is. De huidige grenswaarde geldt daarom voor een periode van vier jaar – tegen die tijd bekijkt de overheid of verlaging wel mogelijk is.
Voor Inspectie SZW is de nieuwe wettelijke grenswaarde één van de redenen om het inspectiebeleid met betrekking tot dieselheftrucks aan te passen. Het gebruik van dieselheftrucks in magazijnen en productieruimtes is al jarenlang uit den boze, maar toch treffen de inspecteurs nog regelmatig dieselheftrucks en andere dieselmotoren aan in binnenruimtes en op buitenterreinen. Daaraan wil de overheidsinstantie graag een eind maken.
Vervangingsplicht
Wat is nu het beleid van Inspectie SZW? Allereerst geldt bij gebruik van dieselheftrucks in binnenruimtes een vervangingsplicht. Kan het werk ook worden uitgevoerd met een heftruck die geen roetdeeltjes uitstoot? Dan moet het bedrijf zijn dieselheftruck vervangen. Volgens Inspectie SZW is de vervangingsplicht zonder meer van kracht voor dieselheftrucks met een hefcapaciteit van 4 ton of minder. Bedrijven die dergelijke heftrucks nog steeds inzetten, krijgen zes maanden de tijd om over te schakelen op een heftruck met elektrische, LPG-, waterstof- of aardgasaandrijving. Wie kiest voor een LPG-heftruck, moet die voorzien van een katalysator.
De situatie ligt iets anders bij dieselheftrucks met een hefcapaciteit tussen 4 en 8 ton. Als de trucks op het moment van inspectie ouder zijn dan vijf jaar, moeten die zo snel mogelijk worden vervangen – uiterlijk binnen zes maanden na het moment van inspectie. De trucks die nog geen vijf jaar oud zijn, hoeven pas vervangen te worden als ze vijf jaar oud zijn. Zolang de trucks nog niet zijn vervangen, is het bedrijf verplicht om de uitstoot van roetdeeltjes zo veel mogelijk te beperken, bijvoorbeeld door het monteren van een roetfilter.
Buitenterrein
Wie denkt zijn oude dieselheftrucks op het buitenterrein te kunnen inzetten, komt bedrogen uit. Ook daar moeten bedrijven hun voertuigen met dieselmotoren uitfaseren, zeker als daarvoor alternatieven beschikbaar zijn. Dat betekent in de praktijk dat dieselheftrucks met een hefcapaciteit tot 12 ton moeten worden vervangen. Elektrische heftrucks met een hefcapaciteit van 8 tot 12 ton zijn op de markt niet of nauwelijks voorhanden, maar hiervoor kunnen bedrijven wel truck met een LPG- of aardgasaandrijving inzetten. Als vervanging van dieselheftrucks niet mogelijk is, moet het bedrijf daarvoor een schriftelijke onderbouwing kunnen overleggen.