Hoe zeker zijn heftruckchauffeurs nog van hun plek op de stoel van hun heftruck? Dat is een van de vragen op de Logistica, Nederlands grootste logistieke vakbeurs die deze week plaatsvindt in Utrecht. Het thema van de beurs is ‘smart warehousing’, dat onder meer staat voor automatisering en robotisering van processen. Vanwege het tekort aan heftruckchauffeurs kijken steeds meer bedrijven naar de mogelijkheden van automatisering en robotisering. Daartoe behoren ook autonoom rijdende heftrucks.
Om maar meteen antwoord te geven op bovenstaande vraag: zo’n grote vaart loopt het vooralsnog niet. Kijk maar naar de verwachtingen omtrent autonoom rijdende personenauto’s en vrachtauto’s op de weg. Als we de voorspellingen een paar jaar geleden hadden moeten geloven, hadden we nu ’s ochtends op weg naar ons werk rustig de krant kunnen lezen achter het stuur van onze auto. Maar een aantal ernstige ongevallen heeft duidelijk gemaakt dat de technologie nog niet ver genoeg ontwikkeld is. Technologische vooruitgang gaat vaak minder snel dan gedacht. Voorlopig moeten we op de weg nog gewoon zelf blijven sturen en gas geven.
In het magazijn is de situatie natuurlijk anders dan op de weg. Het magazijn is een grotendeels gecontroleerde omgeving, waarin de kans op een overstekende hond minimaal is. De technologie voor het autonoom en onbemand laten rijden van voertuigen wordt daarom in steeds meer magazijnen en productiehallen toegepast. Als de verplichte veiligheidssensors toch een obstakel detecteren, stoppen deze voertuigen direct. De kans op ongevallen met autonoom rijdende trucks op de werkvloer is daardoor minimaal.
Minder snel en minder flexibel
Maar vooralsnog ligt de snelheid van onbemande trucks - vooral vanwege de veiligheid - een stuk lager dan bij bemande trucks. Daarnaast zijn onbemande trucks minder flexibel dan bemande heftrucks. Weliswaar is het met de modernste navigatietechnologie niet meer nodig om inductielijnen of reflectoren op vooraf geprogrammeerde routes aan te brengen, maar even een omweg nemen of een taak afbreken is nog altijd niet zo gemakkelijk. Daarom worden onbemande trucks vooralsnog ingezet op vaste routes met een vast ritme, denk aan de afvoer van pallets van een productielijn naar het magazijn.
Met name in magazijnen met grote inslag- en uitslagvolumes lijkt de inzet van onbemande trucks tussen alle andere medewerkers op de vloer op korte termijn niet aan de orde. In dergelijke magazijnen is de snelheid, dynamiek en onvoorspelbaarheid te groot om trucks autonoom te laten rijden. De kans op storingen en stagnaties is simpelweg te groot, waardoor de inzet van onbemande trucks niet zinvol is. Kundige, flexibele en gemotiveerde chauffeur zijn in deze magazijnen onmisbaar.
Geen saaie ritjes meer
Het is niet voor niets dat de logistieke sector op dit moment een tekort aan heftruckchauffeurs heeft. De komende jaren zal dat tekort niet snel verdwijnen. Ook als bedrijven voor bepaalde stukken intern transport onbemande trucks inzet - zoals voor de afvoer van pallets van productielijnen – blijft genoeg ander werk over voor heftruckchauffeurs. En die zien hun werk alleen maar leuker worden. De saaie ritjes - heen en weer tussen productielijn en magazijn - hoeven ze immers niet meer zelf uit te voeren.
En zelfs in magazijnen waar onbemande trucks rondrijden, blijven ‘operators’ nodig. Denk aan trucks die in storing schieten omdat ze een pallet niet kunnen oppakken. Bijvoorbeeld omdat de pallet is doorgezakt, omdat een stuk folie voor een palletopening hangt of omdat de lading op de pallet is verzakt. Op dat moment is een chauffeur nodig die op de lege stoel klimt, de pallet handmatig oppakt en de truck weer aan het werk zet.
Operator op afstand
De vraag is of die operator in de toekomst nog op de werkvloer hoeft rond te lopen. Een paar jaar geleden toonde een heftruckfabrikant op een beurs een concept, waarbij chauffeurs een truck op afstand konden bedienen. Digitale schermen boden de chauffeurs het zicht op de last en op de omgeving die ze in werkelijkheid ook gehad zouden hebben. De chauffeurs waanden zich in een computergame. Ondenkbaar? Zeker niet. Op een containerterminal in de Rotterdamse haven staan havenkranen die van afstand worden bediend. Wie weet hoeven chauffeurs in de toekomst niet eens meer hun bed uit om hun werk te doen.